Tijdens de Reformatie werd de Grote – of Barbarakerk in 1578 toegewezen aan de gereformeerden. De katholieken kerkten sindsdien in twee schuilkerken: één in de binnenstad in de zogenaamde ‘Papenhoek’ en een andere in de Nieuwstad. De uit circa 1624 daterende schuilkerk van de Nieuwstad stond in de tuin van de tegenwoordige oud-katholieke pastorie aan de Varkensmarkt 20.
In 1836 werd aan de Varkensmarkt 18 de huidige oud-katholieke kerk gesticht. Zij was evenals haar voorgangster gewijd aan de heiligen Barbara en Antonius Abt. Het betreft een eenvoudige rechthoekige zaalkerk en is een voorbeeld van de vroege neogotiek. Boven het halfronde bovenlicht van de ingangspartij staat de Griekse tekst ‘Pantocratori’ (Aan de Albeheerser). Bijzonder is de fraai gesneden stolpnaald van de toegangsdeuren. Bovenin is de Heilige Barbara afgebeeld, herkenbaar aan haar attribuut: een gekanteelde toren.
Het kostbare kerkzilver en de schitterende gewaden zijn nog gedeeltelijk afkomstig uit de tijd van de schuilkerk, evenals de eiken preekstoel en communiebank. De communiebank, waarvan de balustrade uit drie delen bestaat, is rijkelijk met snijwerk versierd: in het middenstuk is een kelk met hostie tussen cherubkopjes en druiventrossen gebeeldhouwd. Op de rechtervleugel staan twee cherubs en een mand met druiven. Op de linker twee cherubs met een schenkkan. De op het hoofdaltaar zichtbare crucifix met ivoren corpus is naar verluidt afkomstig van de zilvervloot van Piet Hein. Het tweeklaviers orgel van de hand van J.F. Witte dateert uit 1900.
Lees meer